Hoe dóe je dat ????
Omdat ik wel vaker de vraag “hoe doe je dat?” krijg, bij met name vogelfoto’s, bedacht ik dat het wel eens goed zou zijn om hier iets over te vertellen. Iedereen ziet in natuurmagazines, boeken en andere tijdschriften vaak de prachtigste vogelfoto’s langs komen, waarbij de gemiddelde leek, die misschien ook wel eens probeert een vogelplaatje te schieten niet snapt hoe het de fotograaf lukte om nu net die vogel zo dichtbij op dat leuke stronkje of die attractieve tak te treffen.
Nou neem van mij aan dat het – juist bij die compositie-foto’s – in 80% van de gevallen om geënsceneerde beelden gaat. Ook bij mij!
Er zijn grofweg vier manieren om aan vogelfotografie te doen. Rondlopen of rondrijden in een stuk natuur en hopen dat er een fijne vogel zo aardig is om lang genoeg binnen ‘schootsafstand’ te poseren. Dak kan gebeuren! Soms ..héél soms heb je dat geluk. De meeste mensen hebben misschien voor die vorm van wildfotografie de meeste waardering. Lijkt logisch. Maar de kans dat je met een echt goeie plaat thuis komt is erg klein. Toch lukt ook dit wel eens en een voorbeeld hiervan ziet u hier:
Wat de trefkans wel verhoogt, is om heel gericht met de auto bijvoorbeeld langzaam langs een op een bermpaal zittende buizerd of in een weiland foeragerende kievit te rijden, het raampje voor die tijd geopend en de lens al klaar liggend op de rand van het portier. Stoppen, motor uit en hopen dat de vogel zijn voedsel of vrouwtje nét even belangrijker vind dan zijn vluchtdrang. Klik…klik.. klik!!
Onderstaande foto is een voorbeeld van het resultaat van zo’n werkwijze.
De derde manier die ook wel waardering oogst omdat er heel veel geduld voor nodig is, bestaat uit schuilhutfotografie. Gewoon, van te voren goed uitzoeken waar de vogel(s) zich veel ophouden en later zo ongemerkt mogelijk, vaak in het donker, een hutje of schuiltent plaatsen.
Vervolgens het juiste moment uitkiezen voor de optimale lichtval en dan maar wachten, wachten en nog eens wachten..tótdat die adrenalinestoot dáár is, de lang verwachte vogel verschijnt en..op het moment-supreme de zon achter een wolk verdwijnt of een hinderlijke tak juist voor de lensopening waait. Nou ja..zo gaat ’t vaak. Maar niet altijd en als je dan op het LCD-schermpje hebt gezien dat de foto scherp, het licht goed en de compositie geslaagd is, ben je helemaal in de wolken. Tenminste ik.
Onderstaande foto laat een voorbeeld zien van zo’n schuilhut-foto.
De vierde methode, die vogelfotografen in grote getale toepassen is dus de in scene gezette situatie. Deze werkwijze ontlokt vaak een reactie..” o..zó doe je dat “..en je hoort ze denken. “Zo kan ik het ook.” Nou valt dat laatste toch wel te bezien want er komt nog heel wat bij kijken en je kunt wel de buitenstudio inrichten maar als de acteurs het laten afweten heb je nog niks.
Bij deze vorm van vogelfotografie wordt vaak voer ingezet als lokmiddel. Dat mag ik ook graag doen en ik doe dat veel in mijn eigen tuin. Het grote voordeel is dat je weet welke vogels er zitten, wat hun favoriete vliegroute is, en waar ze zo ongeveer zouden kunnen landen. Dat laatste blijkt in de praktijk toch vaak weer nét een ander plekkie te zijn dan ik had voorspeld. Maar toch..door deze werkwijze verhoog ik niet alleen de trefkans, maar ik kan ook van te voren bepalen hoe de beeldopbouw er in grote lijnen uitziet. Ik kan een bemost stronkje plaatsen, een fraai bebloesemd takje en heb zelfs invloed hoe de achtergrond er gaat uitzien. Ik gebruik soms zelfs een gekleurd doek of karton. Maar áls het de acteur behaagt om inderdaad precies op dat ver vooruit gekozen plekje plaats te nemen is het nog maar altijd afwachten of nét even langer dan 1 seconde stil wil blijven zitten én de juiste kant op wil kijken. Ook al wordt aan al deze voorwaarden voldaan, dan nog moet het goed zitten met de exacte scherpte, de lichtval, (moet ik onder- of overbelichten) en de juiste sluitersnelheid. Gelukkig kun je met de moderne camera’snel meerdere opnamen achtereen maken en dan nóg mislukken er talloze en ook hier zit ik soms uren vergeefs te wachten.
Maar áls er eentje tussen zit die precies het beeld weergeeft zoals jij dat in gedachten had, is de voldoening heel groot.
Onderstaande foto is ook zo’n uit een vooropgezet plan ontstane situatie.
Je ziet het er niet van af en ook van dit eindresultaat kan ik erg genieten en ik hoop u ook !
'Krijnsels' 
Dank je wel voor de uitleg Krijn, wat een geduld heb jij!!!
De foto’s zijn prachtig.
Ik maak de meeste vogelfoto’s even snel uit het keukenraam… 🙂
Ben blij met je les!
Hallo Krijn, Ik heb genoten van je foto’s en je uitleg. Bedankt hiervoor.
Gr Simone